Dydaktyczne uwarunkowania rozwijania samodzielnego myślenia i działania uczniów

Abstrakt

Współczesna szkoła, dążąc do zapewnienia swoim uczniom harmonijnego rozwoju, natra-fia na różne przeszkody i doznaje niepowodzeń. Jakież, więc warunki powinny być spełnione, aby wyjść naprzeciw dążeniom ucznia? Otóż nasuwa się przypuszczenie, iż podstawowym warunkiem efektywności nauczania oraz kształcenia samodzielności myślenia uczniów jest transgresyjne po-dejście do procesu kształcenia. Z dydaktycznego punktu widzenia najważniejszymi i najskuteczniej-szymi metodami dokonywania transgresji jest problemowe ujmowanie materiału programowego umożliwiające uczniom formułowanie, rozwiązywanie i sprawdzanie określonych zagadnień w toku własnej działalności poznawczej, opartej zarówno na czynnościach myślowych, jak i praktycznych. Obowiązujący model kształcenia ogólnego z punktu widzenia podejścia transgresyjnego wy-maga daleko idących zmian. Sprzyjać im może teoria kształcenia wielostronnego umożliwiająca po-dejmowanie indywidualnych, a także zespołowych zadań, z których realizacją wiąże się przede wszystkim samodzielna praca uczniów pod kierunkiem nauczyciela. Działania o charakterze transgre-syjnym stanowią w kształceniu wielostronnym źródło zamierzonego rozwoju osobowości uczniów.