RÓŻNICUJĄCA ROLA PŁCI W WYBORZE PREFEROWANYCH WARTOŚCI W GRUPIE MŁODYCH KATOLIKÓW

Abstrakt

Różnice w poglądach kobiet i mężczyzn zostały uwzględnione w wielu szeroko zakrojonych badaniach porównawczych. Jednym z elementów stanowiących o różnicach międzypłciowych jest preferencja wartości. Shalom Schwartz opracował koncepcję kołowego modelu wartości, a zawarte w nim elementy można opisać w czterech głównych obszarach: przekraczanie siebie, zachowawczość, umacnianie siebie i otwartość na zmiany. Do tej pory nie zbadano różnic międzypłciowych w obrębie preferowanych wartości według teorii Schwartza wśród polskich katolików. Przeprowadzone na grupie 407 młodych, polskich katolików badanie narzędziem PVQ2-M (Portrait Values Questionnaire) autorstwa Schwartza, w polskiej adaptacji J. Cieciucha (2012), ukazało istotne statystycznie różnice pomiędzy badanymi gru-pami płci w obrębie preferowanych wartości. Okazuje się, że dziewczęta i kobiety bardziej niż chłopcy i mężczyźni preferują uniwersalizm (w aspekcie tolerancji i uniwersalizmu społecznego) oraz życzliwość (w dwóch jego aspektach), które składają się na obszar przekraczanie siebie. Chłopcy i mężczyźni na-tomiast osiągają wyższe wyniki na skalach władzy nad zasobami i ludźmi, co składa się na wyższy wynik w obrębie obszaru umacnianie siebie. Uzyskane różnice omówiono z uwzględnieniem różnych perspektyw badawczych.