MIGOCĄCE ZNACZENIA KATEGORII KRYTYCZNA REFLEKSJA W DYSKURSACH PEDAGOGICZNYCH

Abstrakt

Przedmiotem analiz podjętych w artykule jest kwestia języka współczesnych dyskursów pedagogiki. Na przykładzie kluczowych kategorii współczesnej humanistyki – refleksji, refleksji krytycznej, refleksyjności oraz refleksywności – zilustrowano wagę problemu wykorzystania w badaniach pedagogicznych kon-cepcji wypracowanych na terenie filozofii, socjologii i psychologii.

Zakres prezentowanych tu analiz wyznaczają następujące kwestie: 1) W jakich znaczeniach pojawia się refleksja krytyczna oraz kategorie pokrewne (refleksja, refleksyjność i refleksywność) we współczesnych koncepcjach filozoficznych, socjologicznych i psychologicznych?; 2) Jaki charakter mają relacje między tymi kategoriami?; 3) Jakie są treści, funkcje oraz miejsca przypisywane są refleksji, refleksji krytycznej, refleksyjności i refleksywności we współczesnych dyskursach pedagogicznych.

Krytyczna refleksja została przedstawiona w artykule w dwóch odsłonach. Pierwszą z nich tworzą wyniki analizy jej relacji z kategoriami pokrewnymi. Drugą część tekstu stanowi próba ukazania refleksji kry-tycznej w perspektywie treści, funkcji oraz miejsc, w których się pojawia we współczesnych dyskursach pedagogicznych.